Μάης

Όλη η άνοιξη χωράει

Αγαπημένο μου ημερολόγιο,

Ο Μάιος, ο πέμπτος μήνας του ημερολογίου μας με διάρκεια 31 ημερών, είναι ο τελευταίος μήνας της άνοιξης. Είναι στην ουσία το μέσο της ανθοφόρας αυτής εποχής αφού το καλοκαίρι αρχίζει ουσιαστικά δύο δεκαήμερα μετά το τέλος του, στις 21 Ιουνίου. Ο Μάιος, είναι πράγματι «μήνας χαράς και λατρείας της βλάστησης». 

Ο Μάιος προσωποποιούνταν με μορφή άντρα που βρισκόταν στο μεταίχμιο δύο ηλικιών κι έφερε στο κεφάλι του κάνιστρο(καλάθι)γεμάτο άνθη.

Σπουδή για το μήνα Μάιο,1967-Ίδρυμα Γιάννη Τσαρούχη

Πολλές είναι οι απόψεις σχετικά με την προέλευση της ονομασίας του μήνα αυτού. Πολλοί υποστηρίζουν ότι ο Μάιος πήρε τ' όνομά του από τη ρωμαϊκή θεότητα Maja (Mάγια),που κι αυτή η ονομασία της προέρχεται από την αρχαιοελληνική λέξη μαία που σημαίνει τροφός, μητέρα. 

Η θεότητα Μαία συμβόλιζε τη γονιμότητα της γης. Αργότερα η θεά ταυτίστηκε με την ελληνική νύμφη Μαία, την ομορφότερη από τις Ατλαντίδες, μητέρα του Ερμή, στην οποία προσφέρονταν θυσίες κατά την πρώτη ημέρα του μήνα.

Αγγείο-Ερμής και Μαία

Σύμφωνα με τον Πλούταρχο η ονομασία του Μάη ίσως προέρχεται από τη λέξη major του επιθέτου magnus-major-maximus(=μέγας-μείζων-μέγιστος).

Ο Οβίδιος αναφέρει ότι η ονομασία παράγεται από τη λέξη Majestas που θα πει «μεγαλειότης». Άλλοι τέλος θεωρούν ότι ο Μάιος ονομάστηκε έτσι από τους Majores, ένδοξους αρχαίους προγόνους, στους οποίους ήταν αφιερωμένος. 

Ο λαός μας συσχετίζει το όνομά του προς το ρήμα «μαγεύω». Έτσι οι άνθρωποι της υπαίθρου δεν κάνουν σοβαρές εργασίες, ούτε γάμους για να μη μαγευτούν. Θεωρούν τον μήνα «μαγεμένο».

Πάντως όλοι οι λαοί γιόρταζαν την ανθοφορία της Φύσης και της βλάστησης και την αρχή των «καλών καιρών».

Η 1η Μαΐου έχει χαρακτηριστεί σχεδόν παγκόσμια ημέρα αργίας (αν και είν' «απεργία») και διεκδικήσεων των εργαζομένων, αφού είναι συνδεδεμένη με τις διαδηλώσεις στο Σικάγο το 1886 με αίτημα τα τρία οχτάρια:

8 ώρες εργασίας,

8 ώρες ελεύθερος χρόνος, 

8 ώρες ύπνος.

Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα σε προηγούμενη ανάρτηση:

👉1η Μάη - Εργατική Πρωτομαγιά

Έθιμα

Το πρωτομαγιάτικο στεφάνι

Οι άνθρωποι φτιάχνουν στεφάνι από λουλούδια και καρπούς για ευημερία, τύχη, ευτυχία  που το κρεμάνε στην πόρτα τους μέχρι τις 24 Ιουνίου(Αη-Γιαννιού του Θεριστή), όπου το καίνε σε φωτιές που ανάβουν. Πάντως ενισχύει αυτή η συνήθεια σήμερα τη σχέση του ανθρώπου με τη φύση όπου έχει απομακρυνθεί λόγω των πόλεων.

Δείτε ιδέες για στεφάνι στην παρακάτω ανάρτηση:

👉Πρωτομαγιά

Το μαγιόξυλο

Επειδή ο λαός όπως είπαμε έχει συνδέσει το μήνα με τα μάγια, στο πρωτομαγιάτικο στεφάνι, έβαζαν ανάμεσα στα άνθη ένα σκόρδο για τη βασκανία  ή ένα αγκάθι ως αποτρεπτικό κάθε κακού.

Παροιμίες για τον Μάιο

Ζήσε, Μάη μου, να φας τριφύλλι και τον Αύγουστο σταφύλι.

Καλός ο ήλιος του Μαγιού, τ' Αυγούστου το φεγγάρι.

Ο Απρίλης με τα λούλουδα και ο Μάης με τα ρόδα.

Ο Απρίλης έχει τ' όνομα κι ο Μάης τα λουλούδια.

Μάης άβρεχτος, χρονιά ευτυχισμένη.

Μάης άβροχος, τρυγητός χαρούμενος.

Το Μάη εγεννήθηκα και μάγια δε φοβούμαι.

Τώρα μάγια, τώρα δροσιά, τώρα το καλοκαίρι.

Μην βγάλεις μήτε μπάλωμα, πριν βγει ο Μάιος μήνας.

Μάης φτιάχνει τα σπαρτά κι ο Μάης τα χαλάει.

Τον Απρίλη και τον Μάη κατά τόπους τα νερά.

Αν βρέξει ο Μάης δυο νερά κι ο Μάης άλλο ένα τότε τ' αμπελοχώραφα χαίρονται τα καημένα.

Απρίλης, Μάης, κοντά είν' το θέρος.

Γιάννης Τσαρούχης,12 Μήνες -Μάιος

Ονόματα για τον Μάιο

👉Μάιος, Μάης

Καλομηνάς(καλός καιρός)

Λουλουδένιος(ανθίζουν τα λουλούδια) 

Πράσινος (πρασινίζει ο τόπος)

Πενταφάς (τρως πέντε φορές την ημέρα επειδή μεγαλώνει)

Πενταδείλινος (μεγαλώνει η μέρα)

Κερασάρης (βγαίνουν τα κεράσια)

Τριανταφυλλιάς (ανθίζουν οι τριανταφυλιές)

Φουσκοδέντρης (γεμίζουν φύλλα τα δέντρα)

👀Aς δούμε παιδιά και αυτό το βίντεο με τα έθιμα.

 

Ο Μάιος στην ΠΟΙΗΣΗ

Ο Μάιος

Ο Μάιος μας έφτασε,

εμπρός βήμα ταχύ,

να τον προϋπαντήσουμε,

παιδιά, στην εξοχή.

Δώρα στα χέρια του πολλά

και όμορφα κρατεί

και τα μοιράζει γελαστός

σε όποιον του ζητεί.

Φέρνει τραγούδια και χαρές,

λουλούδια και δροσιά

και μυρωδάτη φόρεσε

ωραία φορεσιά.

Πάμε κι εμείς να πάρουμε,

μη χάνουμε καιρό,

μας φτάνει ένα τριαντάφυλλο

κι ένα κλαρί χλωρό.

Άγγελος Βλάχος

Ο Μάης (1)

Ένα πράσινο βιβλίο

γράφει ο Μάης για παιδιά

Οι τελείες του είναι κεράσια

και οι λέξεις του κλαδιά.

Και το αγέρι το μοιράζει

σε περιβόλια και αυλές

και οι εικόνες τρεμουλιάζουν

στις σελίδες τις χρυσές.

Ένα πράσινο βιβλίο

-άνθη, φύλλα κι ευωδιά-

γράφει ο Μάης, ξαναγράφει

για παιδιά.

Ο Μάης (2)

Σ΄ ένα στέφανο του Μάη

Όλη η άνοιξη χωράει.

Κύκλους, κύκλους τα λουλούδια,

οι χοροί και τα τραγούδια

στα χρυσά του ήλιου καφάσια

ωριμάζουν τα κεράσια.

Πέρα ως πέρα φως απλώνει

γλάστρα ανθίζει στο μπαλκόνι.

Είναι ο Μάης δίχως ταίρι

ένα ολάνθιστο παρτέρι.

Σ' ένα στέφανο το Μάη

Όλη η άνοιξη χωράει.

Ρένα Καρθαίου

Δέξου Μάη

Η Άνοιξη, δροσιές γεμάτη

καρτερεί μεσοκαμπής

στ' ανθισμένο της παλάτι

Μάη μου για να μπεις.

Δέξου φούχτες τα λουλούδια

απ' την πλούσια ποδιά

δέξου Μάη γλυκά τραγούδια

κι από τα παιδιά.

Στέλιος Σπεράντζας

Η Πρωτομαγιά

Καλώς τον το Μάη, το Χρυσομάη,

με τ' άνθη στολισμένος ήρθε πάλι,

Μάη, Χρυσομάη, Μάη με δροσιές.

Πρωτομαγιά τα λούλουδα γιορτάζουν

και τα πουλιά τα ταίρια τους φωνάζουν

τραγουδούν το Μάη γύρω στα κλαδιά.

Παιδάκια περπατούνε ταίρι, ταίρι,

με λούλουδα πρωτομαγιάς στο χέρι,

Τραγουδούν το Μάη γύρω στα κλαδιά.

Πρωτομαγιά τα λούλουδα γιορτάζουν

και τα πουλιά τα ταίρια τους φωνάζουν'

τραγουδούν τον Μάη γύρω στα κλαδιά.

(Από το αλφαβητάριο ''Τα καλά παιδιά''-1950)