Η αγκαλιά: Πυγολαμπίδες, πυγολαμπίδες!

Στο λυκόφως

Αγαπημένο μου ημερολόγιο,

Τα μαγικά φωτάκια εκείνων των παιδικών χρόνων, το αδύναμο φως των πυγολαμπίδων, δεν ξεχνιούνται. Μόλις τελείωνε το σχολείο κάθε Ιούνιο βγαίναμε κατά το λυκόφως, ως κυνηγοί του φωτός. Το όπλο μας δεν ήταν η απόχη, πού να τη βρούμε άλλωστε, αλλά ένα κλαδί σπαρτιάς (σπάρτο).

Δεν βγαίναμε να πολεμήσουμε τις πυγολαμπίδες αλλά να παλέψουμε το σκοτάδι. Να ''πιάσουμε το φως'' μέσα στο κλαδί χωρίς να το αλλοιώσουμε. Αυτά τα μικροσκοπικά φώτα ήταν ένα εξαιρετικό θέαμα μπροστά στα έκπληκτα παιδικά μάτια. Μιλούσαμε ψιθυριστά για να μην τις τρομάξουμε και χαθούν.

Πόσοι άραγε έτυχε να τις συναντήσουν στη ζωή τους; Κάποτε τις βλέπαμε να φωτίζουν τους κήπους και παρακολουθούσαμε τον υπέροχο νυχτερινό χορό τους κάτω από τα αστέρια. Οι βραδιές του Ιουνίου και του Ιουλίου γέμιζαν μαγεία. Μια από τις πιο όμορφες εικόνες που μπορούσες να συναντήσεις το καλοκαίρι!

👄Λίγα λόγια γι' αυτό το χαρακτηριστικό έντομο.

Η πυγολαμπίδα

Η πυγολαμπίδα ή κωλοφωτιά είναι ένα κολεόπτερο που μπορεί να παράγει φως με φυσικό τρόπο. Αυτό το φως εκπέμπει το τέλος του σώματός της δηλαδή η ουρά της.

📌Αναπαραγωγή

Κάθε ένα θηλυκό έχει μια έντονη ζωή μερικών εβδομάδων από τότε που θα ζευγαρώσει έως τη στιγμή που θα πεθάνει.

📌Τι κάνουν;

Αφού γεννήσουν τα αυγά μετά από μερικές εβδομάδες εκκολάπτονται και περιμένουν ως προνύμφες για ένα με δυο καλοκαίρια. Ως προνύμφες τρυπώνουν στο χώμα ή σε φλοιούς δένδρων περιμένοντας την Άνοιξη για να εμφανιστούν.

📌Πώς τρέφονται;

Τρέφονται με μικρά σαλιγκάρια, αφού πρώτα τα παραλύσουν, και στη συνέχεια τα πιπιλίσουν αφήνοντάς τα στο τέλος άδεια.

📌Γιατί φωσφορίζουν οι πυγολαμπίδες;

Οι επιστήμονες κατάφεραν να δώσουν μετά από χρόνια μια εξήγηση γι' αυτό το φαινόμενο. Οι πυγολαμπίδες περιέχουν μια χημική ουσία στην κοιλιά τους, που ονομάζεται ''λουσιφερίνη'' και όταν αυτή ενωθεί με το οξυγόνο και με ένα ένζυμο που ονομάζεται ''λουσιφεράση'' η επακόλουθη χημική αντίδραση κάνει την κοιλιά της φωτεινή. Το χρώμα μπορεί να είναι κίτρινο, πράσινο ή αχνό κόκκινο.

📌Οι πυγολαμπίδες λάμπουν για διάφορους λόγους

Η βιοφωταύγεια αρχίζει από το στάδιο του αυγού και υπάρχει σε ολόκληρο τον κύκλο ζωής.

Τα αρσενικά λάμπουν για να εκδηλώσουν το ενδιαφέρον τους προς τα θηλυκά και τα θηλυκά με τη σειρά τους θα τους απαντήσουν. Κάθε είδος αναβοσβήνει με συγκεκριμένο μοτίβο.

Χρησιμοποιούν το φως για να ενημερώσουν τα αρπακτικά, ότι δεν είναι νόστιμα.

📌Σώστε τις πυγολαμπίδες

Οι πυγολαμπίδες κινδυνεύουν να εξαφανιστούν.

Τα αίτια είναι:

τα φυτοφάρμακα που χρησιμοποιούνται στη φύση και το τεχνητό φως (φωτορύπανση)

Το φως επηρεάζει τον τρόπο ζωής τους, τις διαδικασίες ζευγαρώματος και αναπαραγωγής.

👉Η πυγολαμπίδα σαν πηγή έμπνευσης!

Η πυγολαμπίδα είναι

το φως μέσα στο σκοτάδι,

σαν την ελπίδα για τις δυσκολίες,

το φως στις δύσκολες στιγμές μας.

Όπως εύστοχα λέει ο ποιητής Κωστής Παλαμάς:

''Στη νυχτιά μας μια πυγολαμπίδα,

των αρχαίων η μνήμη, ψευτοφέγγει

κι είναι μια νυχτιά που δεν τη διώχνεις,

του παντοτινού μας ήλιου αχτίδα!''

🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻🌻

Ο ποιητής μας Γιάννης Ρίτσος έγραψε το παρακάτω σπουδαίο ποίημα για παιδιά το 1937

''Μια πυγολαμπίδα φωτίζει τη νύχτα''

Κάτου από τις λεύκες μένει σιωπηλή και δεν κοιτάζει τα παιδιά που παίζουν.

Λεπτό φλουρί από φως πρασινωπό γλιστράει στο πρόσωπό της κι ακόμη δεν μπορεί να μας χαμογελάσει.

Όμως τα βράδια ένας γρύλος τραγουδάει ανάμεσα στα σκονισμένα μου βιβλία, και μια πυγολαμπίδα ανάβει το φανάρι της πάνου από τα χαρτιά μου, να γράφω αγρούς με γαλανά λουλούδια και καλαμιές όπου περνούν κοπάδια τρυγονιών.

Θυμάμαι τη βρυσούλα του χωριού γιομάτη πολυτρίχια, όταν δοκίμαζα στις μικρές τρύπες του καλαμιού να σφυρίξω το πρώτο σιγαλό τραγούδι της μεγάλης καλοκαιριάτικης νύχτας. Κι απόψε μια πυγολαμπίδα φωτίζει τ' ανοιχτό βιβλίο ενός κρίνου κ' ένας γρύλος διαβάζει το ποιηματάκι του μικρού Χριστού που αποκοιμήθηκε στο πράσινο χορτάρι.

Κ' εγώ θα πω το τραγούδι της πυγολαμπίδας...''

👉Μια ωραία πρόταση για ανάγνωση, παιδιά, είναι το παρακάτω βιβλίο.

Ο συγγραφέας περιγράφει ένα ταξίδι αναζήτησης μιας πυγολαμπίδας πολύ μόνης. Η πυγολαμπίδα ταξιδεύει μες τη νύχτα αναζητώντας άλλες πυγολαμπίδες.

Βλέπει διάφορα φωτεινά σημεία μες τη νύχτα, το φως ενός λαμπτήρα, ενός κεριού, ενός φαναριού, τα μάτια μιας κουκουβάγιας που καθρέφτιζαν το φως. Ακόμη και βεγγαλικά που λαμπύριζαν και άστραφταν στη νύχτα.

Όμως δεν είναι αυτό που ψάχνει, οι φίλοι που ψάχνει. Στο τέλος μία οπτική έκπληξη περιμένει τους αναγνώστες.

👉Να κι ένα άλλο βιβλίο:

Σ' ένα μικρό χωριό μέσα στο δάσος, ζει ειρηνικά η φυλή των πυγολαμπίδων. Το δάσος φωτίζεται μόλις ο ήλιος δύει και σκοτεινιάζει, από το φως της ουρά τους. Αγόρια και κορίτσια έχουν διαφορετικό χρώμα. Σε λίγο γεννιέται ένα κορίτσι, η Φέλγκα, που το φως στην ουρίτσα της, είναι ίδιο με αυτό των αγοριών. Οι γονείς νιώθουν περίεργα, ντρέπονται και την ντύνουν σαν αγόρι. Εκείνη όμως μεγαλώνοντας προτιμά τα παιχνίδια των κοριτσιών. Όταν οι κάτοικοι μαθαίνουν την αλήθεια αρχίζουν να την κοροϊδεύουν και να την αποφεύγουν. Και τότε αρχίζουν τα πραγματικά προβλήματα για τη Φέλγκα.

👉Το φίδι και η πυγολαμπίδα

Ο ζηλόφθονος

Μια ιστορία που δείχνει ότι ενώ κάποιες φορές κάνουμε αξιοθαύμαστες πράξεις, εισπράττουμε την αρνητική κριτική από τον κοινωνικό περίγυρο. Η λύση δεν είναι ο φόβος και το αδιάκοπο τρέξιμο προς απομάκρυνση αλλά να κατανοήσουμε ότι είμαστε μοναδικοί και ανεπανάληπτοι. Αυτό προϋποθέτει ότι δε θα μπαίνουμε σε καμιά διαδικασία σύγκρισης.