Μεγάλη Τρίτη

 Δέξου με...

Αγαπημένο μου ημερολόγιο,

Άκου τα σήμαντρα

των εξοχικών εκκλησιών.

Φτάνουν από πολύ μακριά

από πολύ βαθιά.

Απ' τα χείλη των παιδιών

απ' την άγνοια των χελιδονιών

απ' τις άσπρες αυλές της Κυριακής

απ' τα αγιοκλήματα και τους περιστεριώνες

των ταπεινών σπιτιών.

(Γ.ΡΙΤΣΟΣ, ''Εαρινή Συμφωνία'' απόσπασμα)

Μεγάλη Τρίτη σήμερα και το βράδυ, κατά την ακολουθία του Νυμφίου, θα παρακολουθήσουμε δύο παραβολές του Κυρίου, την παραβολή ''Των Δέκα  Παρθένων''  και την παραβολή των ''Ταλάντων''. Ακούγεται δε  ένα από τα ωραιότερα τροπάρια της εκκλησιαστικής υμνογραφίας, το Τροπάριο της Κασσιανής.

Η Παραβολή των Δέκα Παρθένων

Προνοητικότητα στη ζωή μας

Σύμφωνα με την παραβολή, δέκα κοπέλες βγήκαν να υποδεχτούν το Νυμφίο κρατώντας από ένα λυχνάρι η κάθε μια. Οι πέντε από αυτές είχαν προβλέψει κι είχαν πάρει μαζί τους επιπλέον λάδι για το λυχνάρι τους σε περίπτωση που θα τους χρειαζόταν αν τους τελείωνε.

Περιμένοντας λοιπόν, το Νυμφίο, ο οποίος άργησε να έρθει, της πήρε ο ύπνος. Αργά μέσα στη νύχτα ακούστηκε μια φωνή να λέει: ''Ιδού ο Νυμφίος έρχεται εν τω μέσω της νυκτός''.

Τότε αυτές ξύπνησαν κι έτρεξαν να τον συναντήσουν. Οι πέντε κοπέλες που είχαν προνοήσει έβαλαν λάδι στα λυχνάρια τους και πήγαν να τον συναντήσουν. Οι άλλες πέντε όμως, έχασαν την ευκαιρία αφού δεν είχαν λάδι. Τα λυχνάρια τους έσβησαν και δεν έγιναν δεκτές στο Δείπνο.

Η Παραβολή των Ταλάντων

Κάποτε ένας άρχοντας θα πήγαινε ένα μακρινό ταξίδι. Έτσι πριν φύγει κάλεσε τους τρεις υπηρέτες του και τους έδωσε κάποια τάλαντα(χρήματα).Στον πρώτο έδωσε πέντε, στο δεύτερο έδωσε δύο και στον τρίτο ένα. Όταν επέστρεψε από το ταξίδι του τους κάλεσε πάλι και τους ζήτησε να του πουν τι έκαναν με τα χρήματα που τους έδωσε. 

Ο πρώτος κι ο δεύτερος μετά από σκληρή δουλειά κατάφεραν να διπλασιάσουν τα τάλαντα που τους έδωσε και να του τα επιστρέψουν. Ο τρίτος σε αντίθεση με τους άλλους δύο, αυτό το διάστημα δεν εργάστηκε καθόλου και ένιωθε και αδικημένος επειδή είχε πάρει μόνο ένα τάλαντο.

Τότε ο άρχοντας το πήρε και το έδωσε μαζί με τα άλλα δέκα στον πρώτο υπηρέτη.

Πρέπει λοιπόν να είμαστε εργατικοί και ο καθένας να  προσπαθεί να  καλλιεργήσει  και να αυξήσει τα  χαρίσματά του όχι μόνο για το δικό μας καλό αλλά και για το καλό όλων, για το σύνολο.

Τη Μεγάλη Τρίτη ψάλλεται 

το Τροπάριο της Κασσιανής

Ποια ήταν η Κασσιανή

Η Κασσιανή ήταν μια όμορφη κοπέλα που γεννήθηκε στις αρχές του 9ου αιώνα στην Κωνσταντινούπολη. Καταγόταν από αρχοντική οικογένεια αλλά έμεινε πολύ νωρίς ορφανή. Πάντως οι γονείς της, όσο ζούσαν, την μεγάλωσαν με ευσέβεια και φρόντισαν να την μορφώσουν με την καλύτερη παιδεία της εποχής. Έτσι στην ωραία της εμφάνιση πρόσθεσε  τη σοφία της και την ευσέβεια. Γενικά η Κασσιανή είναι μια ενδιαφέρουσα προσωπικότητα τόσο ως άτομο αλλά και ως λογοτέχνιδα. Διακρίθηκε ως Βυζαντινή ποιήτρια-κειμενογράφος.

Κασσιανή και Θεόφιλος

Η λαϊκή παράδοση λέει ότι η βασίλισσα Ευφροσύνη, μητέρα του Αυτοκράτορα Θεόφιλου, κάλεσε στη μεγαλοπρεπή αίθουσα των ανακτόρων, τις 12 ομορφότερες και επιφανέστερες κοπέλες της αυτοκρατορίας, προκειμένου ο Θεόφιλος να διαλέξει τη σύζυγό του προσφέροντας σε αυτή το χρυσό μήλο που ήταν σύμβολο εκλογής. Ο νεαρός αυτοκράτορας, κρατώντας το συμβολικό μήλο πέρασε μέσα από τις 12 νεαρές κοπέλες και στάθηκε μπροστά στην Κασσιανή. Την πλησίασε και για να δοκιμάσει πόσο η ομορφιά της συνδυαζόταν με την ευφυία της, της είπε :''Όλα τα κακά τα οποία βρήκαν το άνθρωπο πηγάζουν από τη γυναίκα'', εννοώντας την Εύα. Η Κασσιανή τότε του απάντησε: ''Ναι, αλλά και από τη γυναίκα πηγάζουν τα καλύτερα'' εννοώντας την Παναγία που γέννησε το Χριστό. Ο Θεόφιλος θύμωσε από την απάντησή της επειδή τη θεώρησε προσβλητική και δυσαρεστημένος την προσπέρασε και έδωσε το περιζήτητο μήλο στην Θεοδώρα. 

Μετά από αυτό το επεισόδιο η Κασσιανή έφυγε από την Πόλη και πήγε σε μοναστήρι για να γίνει μοναχή. Εκεί αξιοποίησε το ταλέντο της και έγραψε ύμνους, πολλοί από τους οποίους (πάνω από 50) σώζονται μέχρι σήμερα.

Το Τροπάριο της Κασσιανής

Ο ύμνος αυτός είναι ο δημοφιλέστερος από τα ποιήματα της Κασσιανής και για πολλούς αποτελεί και μια κραυγή αγωνίας της ποιήτριας που κατέφυγε στο μοναστήρι. 

Πρωταγωνίστρια του ποιήματος είναι μια άλλη γυναίκα αμαρτωλή την οποία ο Χριστός δέχτηκε κοντά του, σε αντίθεση με άλλους που την περιφρονούσαν. Την βοήθησε να καταλάβει τα λάθη της και να νιώσει το αληθινό νόημα της αγάπης προς τους άλλους ανθρώπους. 

Η γυναίκα ένιωσε τόση ευγνωμοσύνη προς τον Χριστό που θέλησε να του πλύνει τα πόδια με μύρο και να τα  σκουπίσει με τα μαλλιά της για να δείξει πως έχει μετανιώσει.

Η σημασία του

Το Τροπάριο της Κασσιανής μας δείχνει πως όταν κάποιος έχει κάνει κάτι άσχημο και το καταλάβει, μπορεί να επανορθώσει και να γίνει καλύτερος.

Επίσης μας δείχνει ότι είναι πολύ σημαντικό να αποδεχόμαστε με αγάπη και κατανόηση τους άλλους που κάνουν λάθη γιατί όλοι μπορεί να κάνουμε.

Ο ύμνος έχει μεγάλη λογοτεχνική και θρησκευτική αξία για τον οποίο έδειξαν ενδιαφέρον πολλοί ποιητές και διανοούμενοι.

Έχει λυτρωτικό χαρακτήρα. Κάθε άνθρωπος αισθάνεται την ανάγκη για μετάνοια.

Προκαλεί συγκίνηση με το ρομαντικό στοιχείο που εκφράζει.

Έχει λεπτή καλαισθησία και γυναικεία ευαισθησία.

Ακούστε το τροπάριο της Κασσιανής.

Παρουσιάστηκε στους τίτλους της ταινίας ΄΄Κασσιανή''.(1960)