Η αγκαλιά: H Aράχνη και η θεά Αθηνά

Ο Μύθος

Αγαπημένο μου ημερολόγιο,

Θυμάμαι εκείνη τη φωτογραφία, που τράβηξα πριν μερικά χρόνια, με τις δυο αράχνες που κρέμονταν από το μεγάλο πουρνάρι δίπλα από το σπίτι. Πραγματικά με εντυπωσίασαν με τον τρόπο που κρέμονταν και αιωρούνταν από μια κλωστή του ιστού τους. Η αράχνη μπορεί να είναι ενοχλητική όταν φτιάχνει τον ιστό της μέσα σ' ένα κλειστό εξοχικό σπίτι ωστόσο είναι και πολύ χρήσιμη αφού παγιδεύει και τρώει άλλα έντομα όπως μύγες, κουνούπια, άλλες αράχνες, σαραντοποδαρούσες κτλπ.

Πώς φτιάχνουν τον ιστό τους οι αράχνες;

Οι αράχνες έχουν έναν ειδικό αδένα στην κοιλιά τους, που φτιάχνει την κλωστή με την οποία υφαίνουν τους ιστούς τους ή που την χρησιμοποιούν για να μετακινούνται όπως οι ακροβάτες. Η αράχνη αρχικά κρέμεται από μία πρώτη κλωστή. Ύστερα στερεώνει κλωστές σε κλαδιά ή σε έναν τοίχο, σχεδιάζοντας κάτι σαν ακτίνες ρόδας ποδηλάτου.

Έπειτα, με βάση το κέντρο, υφαίνει άλλες κλωστές σε όλο και μεγαλύτερους, εξωτερικούς κύκλους. Όταν η παγίδα είναι τέλεια, δεν έχει παρά να περιμένει το θύμα της. Όταν μια μύγα πιαστεί στον ιστό, στην προσπάθειά της ν' απαγκιστρωθεί περιπλέκεται όλο και περισσότερο. Όλη αυτή η πάλη κάνει τον ιστό να πάλλεται, ειδοποιώντας έτσι την αράχνη, η οποία πέφτει πάνω στο θύμα της, τού εκτοξεύει ένα κολλώδες υγρό και το φυλακίζει, για να το καταβροχθίσει ευκολότερα.

Αν και η κατασκευή του ιστού είναι μια πολύπλοκη διαδικασία, συνήθως τελειώνει σε μια ώρα. Ένας ιστός καταστρέφεται κατά τη διάρκεια σύλληψης του εντόμου, γι' αυτό και οι περισσότερες αράχνες τον επισκευάζουν αμέσως.

👉Διάβασε κι εδώ για την Αράχνη

Ο Μύθος

Σε μια μικρή πόλη της Λυδίας, στη Μικρά Ασία, ζούσε στα παλιά χρόνια μια όμορφη κόρη, που την έλεγαν Αράχνη. Από μικρή η Αράχνη είχε μείνει ορφανή. Το όνομά της ήταν ξακουστό, όχι μόνο για την περίφημη ομορφιά της, αλλά και γιατί ξεπερνούσε όλες τις γυναίκες, ακόμη και τις νεράιδες, στην υφαντική τέχνη.

Ήταν μάλιστα μια διάδοση, πως της είχε διδάξει την υφαντική τέχνη και το κέντημα η ίδια η θεά Αθηνά, η θεά της σοφίας, που ήταν και προστάτιδά της. Αυτό όμως δεν το παραδεχόταν με κανένα τρόπο η Αράχνη. Πολύ συχνά έλεγε θυμωμένα:

-Δεν έμαθα εγώ την τέχνη μου από τη θεά Αθηνά. Αν θέλει η θεά, ας έρθει να μετρηθεί μαζί μου. Η Αθηνά άκουσε τα υπερήφανα λόγια της Αράχνης και θύμωσε. Μεταμορφώθηκε σε μια γριούλα με κάτασπρα μαλλιά και μπήκε στο φτωχόσπιτο της Αράχνης.

-Κόρη μου, λέει στην Αράχνη, έμαθα τα υπερήφανα λόγια σου και σε συμβουλεύω, σαν γριά που είμαι, να είσαι ταπεινή απέναντι στη θεά, να ζητήσεις μάλιστα συγχώρεση για τα υπερήφανα λόγια σου.

Τρέμοντας από το θυμό της η Αράχνη πέταξε τη σαΐτα της και λέει στη γριά:

-Τις συμβουλές γερόντισσα, να τις φυλάξεις για την κόρη σου. Αν θέλει η θεά, ας έρθει να μετρηθεί μαζί μου!

Σαν άκουσε αυτά τα λόγια η κόρη του Δία, η Αθηνά, έχασε την υπομονή της.

-Η Αθηνά είναι εδώ, κοπέλα μου! φώναξε δυνατά και στάθηκε μπροστά στην Αράχνη με την αληθινή θεϊκή μορφή της.

Οι νεράιδες και οι άλλες γυναίκες, που έτυχε να βρεθούν μπροστά, γονάτισαν αμέσως και προσκύνησαν τη θεά. Μόνο η Αράχνη δεν κουνήθηκε από τη θέση της.

Σε λίγο η Αθηνά και η Αράχνη κάθισαν μπροστά στους αργαλειούς. Η Αθηνά ύφαινε και κεντούσε τον βράχο της Ακρόπολης των Αθηνών και τον αγώνα της με τον Ποσειδώνα. Ο Ποσειδώνας χτυπούσε με τη θεόρατη τρίαινά του τον βράχο, απ' όπου ανάβλυζε νερό. Η Αθηνά χτυπούσε με το κοντάρι της το άκαρπο έδαφος και φύτρωσε η ελιά. Ολόγυρα οι δώδεκα θεοί, με τον Δία στη μέση, γεμάτοι από θεϊκό μεγαλείο, παρακολουθούσαν τη διαμάχη της Αθηνάς με τον Ποσειδώνα.

Η Αράχνη πάλι ύφαινε και κεντούσε ωραίες εικόνες, στις οποίες όμως προσπαθούσε να περιπαίζει τους θεούς, και μάλιστα τον Δία, τον οποίο κεντούσε άλλοτε μεταμορφωμένο σε ταύρο, άλλοτε σε κύκνο και άλλοτε σε χρυσή βροχή.

Η Αθηνά δεν μπόρεσε να βρει κανένα ψεγάδι στην τέχνη της Αράχνης. Ήταν πραγματικά το καλύτερο που είχε δει ποτέ της και ασφαλώς καλύτερο από το υφαντό που είχε φτιάξει η ίδια. Όμως παρόλο που σε τούτο τον πρωτότυπο αγώνα είχε κερδίσει η Αράχνη, η Αθηνά δεν μπορούσε ν' αφήσει ατιμώρητη την αλαζονεία της. Την εξόργισε τόσο η ασέβειά της προς τον πατέρα των θεών και των ανθρώπων, που τρέμοντας από το θυμό της χτύπησε στο μέτωπο την Αράχνη με τη χρυσή σαΐτα της.

Κάτι σαν τρέλα έπιασε την Αράχνη απ' το θεϊκό εκείνο χτύπημα και απελπισμένη τύλιξε στο λαιμό της όση κλωστή είχε περισσέψει στο αδράχτι της και κρεμάστηκε.

Η θεά τη λυπήθηκε, την κατέβασε από τη θηλειά, την ράντισε μ' ένα μαγικό υγρό στο μέτωπο και εξαφανίστηκε.

Από τότε η ανόητη και φαντασμένη Αράχνη έπαψε να είναι όμορφη κοπέλα και μεταμορφώθηκε σ' ένα μικρούτσικο και άσχημο έντομο, που εξακολουθεί να κρέμεται άλλοτε στο ταβάνι, άλλοτε στις γωνίες των τοίχων κι άλλοτε ανάμεσα στα κλαδιά των δέντρων. Απλώνει τις κλωστές της και υφαίνει πάντοτε το λεπτό και τεχνικό πανί της, γιατί, παρόλο που μεταμορφώθηκε σε έντομο, δεν μπόρεσε να ξεχάσει την παλιά της τέχνη.