1η Απριλίου! Η πρώτη Απριλίου είναι συνδεδεμένη με τη σχεδόν παγκόσμια συνήθεια να λένε οι άνθρωποι αθώα ψέματα και να ανταλλάσσουν ψευδείς ειδήσεις. Θυμάμαι αυτή τη μέρα να έχω ξεγελαστεί πολλές φορές από τα παιδιά. Πρωταπριλιά! φωνάζουν με χαρά. Πάντα όμως αντιμετώπιζα τα αθώα ψέματα με καλή διάθεση και χιούμορ. Έτσι θα κάνω κι αυτή τη φορά. Για να δούμε τι θα σκαρφιστούν και φέτος!
Από πού προέρχεται το έθιμο;
Είναι αμφίβολη η ρίζα του.
Υπάρχουν δυο εκδοχές.
Η πρώτη εκδοχή είναι πολύ παλιά. Λένε ότι προέρχεται από τους αρχαίους Κέλτες, που είναι μια ομάδα ινδοευρωπαϊκών λαών, η οποία εμφανίστηκε στην Ευρώπη και στη Μικρά Ασία.
Οι Κέλτες ήταν πολύ καλοί ψαράδες.
Συνήθιζαν την Πρωταπριλιά να πηγαίνουν για ψάρεμα.
Επειδή τις περισσότερες φορές γύριζαν με άδειαχέρια, επινοούσαν διάφορες ψεύτικες ιστορίες γιαμεγάλα ψάρια που τους ξέφευγαν δήθεν την τελευταία στιγμή.
Αλεξάνδρα Δ.
Ακόμα και σήμερα οι Γάλλοι ονομάζουν το πρωταπριλιάτικο ψέμα «ψάρι του Απρίλη» (poisson d' Avril) ενώ οι Άγγλοι ονομάζουν την 1η Απριλίου «μέρα του ανόητου».(Αpril foolday's).
H δεύτερη εκδοχήπροέρχεται από τη Γαλλία του 16ου αιώνα που ως αρχή του έτους είχαν την 1ηΑπριλίου. Ο βασιλιάς Κάρολος 9ος όμως το 1564, την μετέθεσε από την 1η Απριλίου στην 1ηΙανουαρίου για να συμβαδίζει ημερολογιακά η Γαλλία με τις άλλες χώρες.
Η αλλαγή αυτή δεν άρεσε σε όλους. Πολλοί δυσαρεστήθηκαν γιατί έπρεπε ν' αλλάξουν τις εργασίες τους με βάση το νέο ημερολόγιο.
Εκείνοι όμως που δέχτηκαν το γεγονός χωρίς δυσαρέσκεια άρχισαν να πειράζουν όσους συνέχιζαν να τηρούν την παλαιά πρωτοχρονιά(1η Απριλίου), λέγοντάς τους περιπαιχτικά ψέματα, κάνοντάς τους πρωτοχρονιάτικα δώρα και διαδίδοντας ψευδείς ειδήσεις.
Βίβιαν Β.
Το έθιμο μεταδόθηκε στην Ελλάδα από τη Δυτική Ευρώπη την εποχή των Σταυροφόρων.
Λέμε αθώα ψέματα με σκοπό να ξεγελάσουμε κάποιον. Σε κάποιες περιοχές πιστεύουν ότι όποιος καταφέρει να ξεγελάσει τον άλλον, θα έχει την τύχη με το μέρος του, όλη την υπόλοιπη χρονιά.
Η Πρωταπριλιά και η Πρωτομαρτιά, ως «πρωτοχρονιές» παλιότερα, αλλά και ως σημεία μετάβασης στην άνοιξη, έχουν συνδεθεί με τα ψέματα που λέγονται για να στρέψουν αλλού την προσοχή του κακού και να πραγματοποιηθούν δύσκολες εργασίες όπως βαφή νημάτων, εκτροφή μεταξοσκώληκα, παραγωγή εφτάζυμου ψωμιού κ.λπ.
Η Πρωταπριλιά παραμένει ημέρα διάδοσης ψευδών ειδήσεων αλλά σήμερα λέγονται πλέον για να διασκεδάσουν.
Καλό μήνα σε όλους!
Πηγές
Μέγα Γ.Α., Ελληνικαί εορταί και έθιμα λαϊκής λατρείας
Περιοδικό «Παράθυρο στην Εκπαίδευση», τεύχος 38, Μάρτιος -Απρίλιος 2006
Κυριακή! Δεν σταματάω να σκέφτομαι...Οι δείκτες των ρολογιών προχώρησαν μια ώρα μπροστά. «Χάσαμε, κερδίσαμε ώρα;» αναρωτιόμαστε κάθε χρόνο.
Ο χρόνος κυλάει σαν το ποτάμι και δεν γυρίζει πίσω. Ο χρόνος που αφιερώνεις σε κάτι και το φροντίζεις, το κάνει μοναδικό.
Κοιτάζω τα βιβλία στη βιβλιοθήκη και τα μάτια μου πέφτουν εκεί, στο λεπτό αυτό βιβλίο, έκδοσης 1988 με τίτλο «Ο Μικρός Πρίγκιπας» του ΑΝΤΟΥΑΝ ΝΤΕ ΣΑΙΝΤ- ΕΞΥΠΕΡΥ. Το βγάζω από το ράφι κι αρχίζω να το ξεφυλλίζω όπως κάνω συνήθως, κοιτάζω τις σελίδες, ψάχνω να βρω τι είχα υπογραμμίσει πριν χρόνια, τι είχα σημειώσει στο πλάι των σελίδων. Το έκανα τότε κι αυτό.
Το βιβλίο είναι ένα συμβολικό παραμύθι. Αν και θεωρείται παιδικό βιβλίο, διαβάζεται από μικρούς και μεγάλους πάντα με την ίδια συγκίνηση.
Υπόθεση του βιβλίου:
Ο αφηγητής (πιλότος) κάνει αναγκαστική προσγείωση στην έρημο Σαχάρα και προσπαθεί να επιδιορθώσει το αεροπλάνο του, που έχει πάθει βλάβη. Εκεί τον συναντά ένα όμορφο, ασυνήθιστο αγόρι, o Μικρός Πρίγκιπας, που έφυγε από τον μικρό ιδιωτικό του πλανήτη, επειδή πικράθηκε από το λουλούδι του και έχει βαλθεί να γνωρίσει τον κόσμο και να μάθει πράγματα που δε γνωρίζει. Περιπλανήθηκε σε διάφορους πλανήτες ώσπου έφτασε στη Γη και συνάντησε τον αφηγητή. Γνωρίζονται και γίνονται φίλοι. Αποφάσισε να μείνει μαζί του. Ο αφηγητής μαθαίνει πολλά από τον καινούριο του φίλο. Ανάμεσα σε όλα αυτά που γνώρισε ο μικρός πρίγκιπας είναι τα τριαντάφυλλα και η αλεπού.
Πρώτη έκδοση:1943
Χρονολογία έκδοσηςαντιτύπου:1988
Αριθμός σελίδων:96
Από το οπισθόφυλλο:
O Μικρός Πρίγκιπας:
Ένας ύμνος στη ζωή, τη φύση, την αγάπη τη φιλία. Ένα αντίδοτο για τη ματαιοδοξία, την πλεονεξία τα πλούτη και την πειθαρχία της σύγχρονης ζωής.
Ο Μικρός Πρίγκιπας:
Κύριο δίδαγμά του-όπως λέει ο Στρατής Τσίρκας- είναι το αίσθημα ευθύνης απέναντι σ' εκείνους που αγαπούμε ή μας αγαπούν.
Ο ίδιος ο συγγραφέας εικονογράφησε το βιβλίο με τις ακουαρέλες του και κυκλοφορεί σε όλες τις γλώσσες του κόσμου.
Ξεφυλλίζοντας έφτασα στη σελίδα 64 του βιβλίου μου.
Την ξαναδιάβασα και προχώρησα ακόμη πιο κάτω:
Το 'φερε όμως η τύχη και ο μικρός πρίγκιπας, αφού περπάτησε πολύ μέσα στην άμμο, τα βράχια και τα χιόνια, ανακάλυψε επιτέλους έναν δρόμο. Και όλοι οι δρόμοι οδηγούν στους ανθρώπους.
«Καλημέρα», είπε.
Ήταν ένας κήπος με ανθισμένες τριανταφυλλιές.
«Καλημέρα», είπαν τα τριαντάφυλλα.
Ο μικρός πρίγκιπας τα κοίταξε. Έμοιαζαν πολύ με το λουλούδι του.
«Τι είστε;» τα ρώτησε κατάπληκτος.
«Είμαστε τριαντάφυλλα», είπαν τα τριαντάφυλλα.
«Α! έκανε ο μικρός πρίγκιπας.
Και ένιωσε πολύ δυστυχισμένος. Το λουλούδι του τού είχε πει πως ήταν μοναδικό στο είδος του μέσα σ' ολόκληρο το σύμπαν. Και να που έβλεπε πέντε χιλιάδες, ολόιδια, σ' έναν μονάχα κήπο!
Θα στενοχωριόταν πολύ, είπε μέσα του, αν το 'βλεπε αυτό... θα έσκαγε στο βήχα και θα 'κανε πως πεθαίνει για ν' αποφύγει το ρεζίλεμα. Και θα είχα την υποχρέωση να κάνω πως το περιποιούμαι, αλλιώς, για να με ταπεινώσει κι εμένα, θα αφηνόταν να πεθάνει στ' αλήθεια...
Ύστερα σκέφτηκε: Nόμιζα πως ήμουν πλούσιος, έχοντας ένα λουλούδι μοναδικό, και δεν είχα παρά ένα κοινό τριαντάφυλλο. Μ' αυτό και με τα τρία ηφαίστεια που μου φτάνουν ως το γόνατο και το ένα τους είναι σβησμένο για πάντα, δεν είμαι και κανένας σπουδαίος πρίγκιπας...
Και, πέφτοντας στο χορτάρι, έκλαψε.
Και τότε εμφανίστηκε η αλεπού.
«Καλημέρα», είπε η αλεπού.
«Καλημέρα», είπε ευγενικά ο μικρός πρίγκιπας, που γύρισε αλλά δεν είδε τίποτα.
«Εδώ είμαι», είπε η φωνή, «κάτω απ' τη μηλιά...»
«Τι είσαι εσύ;» είπε ο μικρός πρίγκιπας. «Είσαι πολύ όμορφη...»
«Είμαι αλεπού», είπε η αλεπού.
«Έλα να παίξουμε», της πρότεινε ο μικρός πρίγκιπας.
«Είμαι πολύ λυπημένος...»
«Δεν μπορώ να παίξω μαζί σου», είπε η αλεπού.
«Δεν είμαι εξημερωμένη».
«Α, συγγνώμη!» έκανε ο μικρός πρίγκιπας.
Μα, αφού το σκέφτηκε, πρόσθεσε:
«Τι θα πει εξημερωμένη;»
«Δεν είσαι από εδώ», είπε η αλεπού. «Ψάχνεις για τίποτα;»
«Ψάχνω για τους ανθρώπους», είπε ο μικρός πρίγκιπας.
«Τι θα πει εξημερωμένη;»
«Οι άνθρωποι», είπε η αλεπού «έχουν τουφέκια και κυνηγούν. Φοβερό πράμα. Θρέφουν όμως και κότες. Είναι το μόνο τους καλό. Ψάχνεις για κότες;»
«Όχι», είπε ο μικρός πρίγκιπας. «Ψάχνω για φίλους. Τι θα πει εξημερωμένη;»
«Είναι κάτι που έχει ξεχαστεί από καιρό», είπε η αλεπού.
«Θα πει να κάνεις δεσμούς...»
«Να κάνεις δεσμούς;»
«Ασφαλώς», είπε η αλεπού. «Για μένα είσαι ως τώρα μονάχα ένα αγοράκι, ίδιο κι απαράλλαχτο με εκατό χιλιάδες άλλα αγοράκια. Και δε σ' έχω ανάγκη. Ούτε κι εσύ με έχεις ανάγκη. Για σένα δεν είμαι παρά μια αλεπού, ίδια με άλλες εκατό χιλιάδες αλεπούδες. Αν όμως με εξημερώσεις, θα έχουμε ανάγκη ο ένας τον άλλον. Θα είσαι για μένα μοναδικός στον κόσμο. Θα είμαι για σένα μοναδική στον κόσμο...»
«Αρχίζω να καταλαβαίνω», είπε ο μικρός πρίγκιπας. «Υπάρχει κάποιο λουλούδι... νομίζω ότι μ' έχει εξημερώσει...»
«Δεν αποκλείεται», είπε η αλεπού. «Βλέπει κανείς σ' αυτή τη Γη τόσα και τόσα...»
«Α, μα δεν είναι στη Γη!» είπε ο μικρός πρίγκιπας.
Η αλεπού φάνηκε να παραξενεύεται.
«Σε άλλον πλανήτη;»
«Ναι».
«Υπάρχουν κυνηγοί στον πλανήτη σου;
«Όχι».
«Ενδιαφέρον αυτό! Κότες;»
«Ούτε».
«Τίποτα δεν είναι τέλειο», αναστέναξε η αλεπού.
Η αλεπού όμως ξανάπιασε την αρχική της σκέψη:
«Η ζωή μου είναι μονότονη. Κυνηγάω κότες, με κυνηγάνε οι άνθρωποι. Όλες οι κότες μοιάζουν κι όλοι οι άνθρωποι μοιάζουν. Κάπως βαριέμαι λοιπόν. Αν όμως μ' εξημερώσεις, η ζωή μου θα λάμψει. Θα αναγνωρίζω έναν ήχο βημάτων αλλιώτικο απ' όλους τους άλλους. Τα βήματα των άλλων με κάνουν και χώνομαι στη γη. Τα δικά σου θα με φωνάζουν έξω από τη γη, σαν να 'ναι μουσική. Ύστερα δες! Να, κάτω εκεί, βλέπεις εκείνα τα σπαρμένα χωράφια; Εγώ δεν τρώω ψωμί. Το στάρι δε μου χρειάζεται. Τα στάχυα στα χωράφια δε μου θυμίζουν τίποτα. Κρίμα, ε! Εσύ όμως έχεις χρυσαφένια μαλλιά. Έτσι, θα είναι υπέροχα όταν μ' εξημερώσεις! Το χρυσαφένιο στάρι μου θυμίζει εσένα. Και θ' αγαπάω τη βουή του ανέμου μες στα στάχυα».
Η αλεπού σώπασε και κοίταξε κάμποση ώρα το μικρό πρίγκιπα.
«Σε παρακαλώ... εξημέρωσέ με! είπε.
«Θα το 'θελα πολύ», απάντησε ο μικρός πρίγκιπας, «αλλά δεν έχω πολύ καιρό. Έχω ν' ανακαλύψω φίλους και να μάθω πολλά».
«Δε μαθαίνεις παρά τα πράγματα που εξημερώνεις», είπε η αλεπού. «Οι άνθρωποι δεν έχουν πια καιρό να γνωρίσουν τίποτα. Όλα τα παίρνουν έτοιμα από τα μαγαζιά. Αφού όμως δεν υπάρχουν μαγαζιά που να πουλάνε φίλους, οι άνθρωποι δεν έχουν φίλους. Αν θέλεις έναν φίλο, εξημέρωσέ με!»
«Τι πρέπει να κάνω;» είπε ο μικρός πρίγκιπας.
«Πρέπει να έχεις μεγάλη υπομονή», απάντησε η αλεπού.
«Θα κάτσεις πρώτα λίγο μακριά μου, έτσι, στο χορτάρι. Θα σε κοιτάω με την άκρη του ματιού και δε θα βγάλεις άχνα. Τα λόγια είναι που δημιουργούν τις παρεξηγήσεις. Κάθε μέρα όμως, θα μπορείς να κάθεσαι και λιγάκι πιο κοντά...»
Την άλλη μέρα ξανάρθε ο μικρός πρίγκιπας.
«Θα ήταν καλύτερα να έρχεσαι πάντα την ίδια ώρα», είπε η αλεπού.
«Αν έρχεσαι, ας πούμε, στις τέσσερις το απόγευμα, από τις τρεις θ' αρχίζω να 'μαι ευτυχισμένη. Όσο θα περνά η ώρα, τόσο θα νιώθω ευτυχισμένη. Στις τέσσερις πια θα πηγαινοέρχομαι και θ' ανησυχώ. Θ' ανακαλύψω την αξία της ευτυχίας! Αν όμως έρχεσαι όποτε να 'ναι, ποτέ δε θα ξέρω πότε ακριβώς να σου 'χω ανοίξει την καρδιά μου... Χρειάζεται τελετουργία».
«Τι θα πει τελετουργία;» είπε ο μικρός πρίγκιπας.
«Είναι κι αυτό κάτι που έχει ξεχαστεί», είπε η αλεπού.
«Είναι αυτό που κάνει τη μια μέρα να διαφέρει από την άλλη, τη μια ώρα από την άλλη. Οι κυνηγοί μου, ας πούμε, έχουν κάποια τελετουργία. Χορεύουν κάθε Πέμπτη με τα κορίτσια του χωριού. Έτσι η Πέμπτη είναι υπέροχη μέρα! Πάω και μια βόλτα ως τ' αμπέλι. Αν όμως χόρευαν οι κυνηγοί όποτε να 'ναι, όλες οι μέρες θα 'ταν ίδιες, κι εγώ δε θα 'χα ανάπαυλα ούτε στιγμή».
Έτσι ο μικρός πρίγκιπας εξημέρωσε την αλεπού. Και όταν πλησίασε η ώρα που θα έφευγε:
«Αχ!» είπε η αλεπού. «Θα κλάψω».
«Εσύ φταις», είπε ο μικρός πρίγκιπας, «εγώ δεν ήθελα το κακό σου, εσύ όμως ήθελες να σε εξημερώσω...»
«Και βέβαια», είπε η αλεπού.
«Όμως θα κλαις!» είπε ο μικρός πρίγκιπας.
«Και βέβαια», είπε η αλεπού.
«Τότε τι κέρδισες;»
«Κέρδισα», είπε η αλεπού, «αφού υπάρχει το χρώμα του σταριού!» Και πρόσθεσε: «Πήγαινε να ξαναδείς τα τριαντάφυλλα. Θα καταλάβεις ότι το δικό σου είναι μοναδικό στον κόσμο. Όταν ξανάρθεις να με αποχαιρετίσεις θα σου δωρίσω ένα μυστικό».
Ο μικρός πρίγκιπας πήγε να ξαναδεί τα τριαντάφυλλα.
«Δε μοιάζετε καθόλου με το τριαντάφυλλό μου, δεν είστε ακόμα τίποτα», τους είπε. «Κανένας δε σας εξημέρωσε και δεν εξημερώσατε κανέναν. Είστε όπως ήταν η αλεπού μου: μια αλεπού σαν εκατό χιλιάδες άλλες. Γίναμε όμως φίλοι και τώρα είναι μοναδική στον κόσμο».
Και τα τριαντάφυλλα στενοχωρήθηκαν.
«Είστε όμορφα, μα είστε άδεια», τους είπε ακόμα. «Κανένας δε θα πεθάνει για χάρη σας. Βέβαια, ένας τυχαίος, περαστικός θα νόμιζε ότι το δικό μου σας μοιάζει.
Όμως εκείνο, μόνο του, είναι πολύ πιο σπουδαίο απ' ότι είστε όλα μαζί, γιατί εκείνο το πότισα· γιατί εκείνο το έβαλα κάτω από τη γυάλα· γιατί εκείνο το προστάτεψα απ' τον αέρα· γιατί για χάρη του σκότωσα τις κάμπιες (εκτός από δυο τρεις που άφησα για να γίνουν πεταλούδες)· γιατί εκείνο τ' άκουσα να μου παραπονιέται ή να παινεύεται ή και, καμιά φορά, να σωπαίνει· γιατί είναι το τριαντάφυλλό μου».
Και ξαναπήγε στην αλεπού.
«Γεια σου», της είπε...
«Γεια σου», είπε η αλεπού. «Άκου το μυστικό μου. Είναι πολύ απλό: Μόνο με την καρδιά βλέπεις καλά. Η ουσία δε φαίνεται με τα μάτια».
«Η ουσία δε φαίνεται με τα μάτια», επανέλαβε κι ο μικρός πρίγκιπας για να το θυμάται.
«Ο καιρός που αφιέρωσες στο τριαντάφυλλό σου είναι που κάνει το τριαντάφυλλό σου τόσο σημαντικό».
«Ο καιρός που αφιέρωσα στο τριαντάφυλλό μου...»είπε κι ο μικρός πρίγκιπας για να το θυμάται.
«Οι άνθρωποι έχουν ξεχάσει αυτή την αλήθεια», είπε η αλεπού. «Εσύ όμως δεν πρέπει να την ξεχάσεις. Θα 'σαι για πάντα υπεύθυνος για κείνα που έχεις εξημερώσει. Είσαι υπεύθυνος για το τριαντάφυλλό σου...»
«Είμαι υπεύθυνος για το τριαντάφυλλό μου...» επανέλαβε ο μικρός πρίγκιπας για να το θυμάται.
👉Μπορείτε να ακούσετε το παραμύθι και στο παρακάτω βίντεο.
👉Ας δούμε, παιδιά, λίγα πράγματα για το παραμύθι.
Αρχικά να πούμε ότι σε ολόκληρο το παραμύθι υπάρχουν συμβολισμοί.
Ο Μικρός Πρίγκιπας είναι ο κεντρικός ήρωας και συμβολίζει κάθε νέο άνθρωπο που ζητά να μάθει πράγματα για τη ζωή και να βρει τη φιλία και την αγάπη. Αγνοεί, γι' αυτό συνεχώς κάνει ερωτήσεις. Περιπλανιέται για να γνωρίσει τον κόσμο και να ψάξει τις κρυφές αλήθειες που δίνουν νόημα στην ανθρώπινη ύπαρξη.
Το ταξίδι του Μικρού Πρίγκιπα συμβολίζει την προσπάθεια κάθε ανθρώπου να βρει τις απαντήσεις σε όσα τον απασχολούν και να κατασταλάξει, δημιουργώντας αξίες σταθερές μέσα από τις εμπειρίες του.
Η αλεπού συμβολίζει την εξυπνάδα και την σοφία.
Εξηγεί στον Μικρό Πρίγκιπα την αξία των συναισθημάτων.
Του μαθαίνει ότι η ανθρώπινη ευτυχία βρίσκεται στην αναμονή του αγαπημένου προσώπου και στη φροντίδα γι' αυτό.
Τονίζει την αξία της φιλίας.
Με την επιμονή και τη σοφία της, η αλεπού, βοηθάει τον Μικρό Πρίγκιπα να κοινωνικοποιηθεί και να μάθει να ζει με άλλους, παίρνοντας χαρά μέσα από την επαφή με τα αγαπημένα του πρόσωπα.
Έτσι ο πρίγκιπας περνάει από την
ανωριμότητα στην συναισθηματική ωριμότητα
μοναχική ζωή στην συντροφικότητα
άγνοια στην γνώση
ανευθυνότητα στην υπευθυνότητα
Τα τριαντάφυλλασυμβολίζουν την ομορφιά, που αρχικά μας γοητεύει αλλά δεν είναι δυνατή από μόνη της να μας συγκινήσει, γιατί δεν την έχουμε κάνει δική μας, δεν την έχουμε εξημερώσει.
Το τριαντάφυλλο του Μικρού Πρίγκιπα συμβολίζει την ομορφιά που μας συγκινεί προσωπικά πιο πολύ απ' όλες, το αγαπημένο μας πρόσωπο με το οποίο μας δένουν ξεχωριστές στιγμές και κοινές εμπειρίες.
Το ημέρωμα = Σημαίνει δημιουργώ δεσμούς.
Πριν το ημέρωμα όλα φαίνονται ίδια, η ζωή είναι βαρετή και χωρίς νόημα.
Χρειάζεται κατάλληλη ατμόσφαιρα και γίνεται σταδιακά, μεθοδικά και υπομονετικά. Είναι απαραίτητο για να δημιουργηθεί η φιλία.
Μετά το ημέρωμα, η ζωή αποκτά νόημα και ομορφιά. Νιώθεις απόλυτη ανάγκη για τον άλλον που έχεις ημερώσει και γίνεσαι υπεύθυνος γι' αυτόν. Είναι πια για σένα μοναδικός στον κόσμο.
Η φιλία
Είναι το αποτέλεσμα του ημερώματος.
Μια φιλία που τη χαρακτηρίζει η μοναδικότητα, η αφοσίωση, η αυτοθυσία, η ευθύνη.
Η ζωή χωρίς τη φιλία είναι μονότονη.
Το μυστικό της αλεπούς το αποκαλύπτει η ίδια την στιγμή του αποχωρισμού τους.
Μόνο με την καρδιά, δηλαδή την αγάπη, μπορούμε να πλησιάσουμε κάποιον, να τον γνωρίσουμε καλύτερα και τελικά να γίνουμε φίλοι.
Μόνο με την καρδιά μπορείς ν' αγαπήσεις αληθινά.
Με τα μάτια και γενικότερα απλά με τις αισθήσεις, δεν μπορούμε να γνωρίσουμε την πραγματικότητα.
Την αληθινή ουσία των πραγμάτων τη γνωρίζουμε με την ψυχή.
Ο χρόνος, που αφιερώνει κανείς για να φροντίσει και να γνωρίσει ένα αγαπημένο πρόσωπο, είναι αυτός που το κάνει μοναδικό.
Έρημος είναι το μυαλό κάποιου αλλά και του αφηγητή όταν το κυριεύει η μοναξιά. Αναζητούμε τη χαρά όπως αναζητούμε το νερό στην έρημο. Μέσα από την αναζήτηση του εαυτού μας έρχεται η σωτηρία. Τελικά αν πετύχουμε σ' αυτή την αναζήτηση τότε θα μπορέσουμε να οδηγηθούμε έξω από την έρημο της ψυχής μας.
Ο ίδιος είχε πει: «Για να καταλάβεις ένα νου του περασμένου καιρού, ανάγκη πρώτα- πρώτα να ξεχάσεις τον καιρό σου, να τον αποκαταστήσεις εκείνο το νου στον κύκλο του καιρού του δικού του, να κατεβάσεις την εικόνα μέσα στην κορνίζα που της στέκει, στο φως που της πρέπει».
Δεν χρειάστηκε, παιδιά, να κάνουμε αυτό που λέει ο ίδιος, να ξεχάσουμε το τώρα που ζούμε και να μεταφερθούμε στον δικό του καιρό για να νιώσουμε την ποίησή του, αφού το μεγαλείο του ποιητή και η νίκη του επάνω στον χρόνο κρύβεται ακόμα και στα πιο απλά πράγματα της γραφής του.
Διαβάζοντας το ποίημα «Η Νίκη» σε μαγεύει και σε εμψυχώνει τόσα χρόνια μετά από το γράψιμό του(1886).
Έχει απήχηση στην ψυχή σου ακόμη κι αν πέρασαν τα χρόνια, γιατί πάντα ζητάς τη Νίκη όταν αγωνίζεσαι καθημερινά στη ζωή. Η Νίκη είναι ιδέα.
Η Νίκη
(Κωστής Παλαμάς)
Εδώ στο ελληνικό το χώμα,
το στοιχειωμένο και ιερό,
που το ίδιο χώμα μένει ακόμα
κι απ' τον αρχαίο τον καιρό,
στο χώμα τούτο πάντα ανθούνε
κι έχουν αθάνατη ζωή
και μας θαμπώνουν, μας μεθούνε
νεράιδες, ήρωες, θεοί!
Είδα τη Νίκη τη μεγάλη,
τη Νίκη την παντοτινή!
Την είδα εμπρός μου να προβάλλει
με φορεσιά ολοφωτεινή.
Ασύγκριτη σαν την ιδέα,
σαν όνειρο λαχταριστή,
είδα τη Νίκη την αρχαία,
τη Νίκη την κυματιστή!
Την είδα. Με το πέταμά της
δεν έφευγε στους ουρανούς,
εκεί που δύσκολα σιμά της
μπορεί να κρατηθεί κι ο νους.
Δεν έτρεχε να φτάσει πρώτη,
να στεφανώσει φτερωτή
το λιοντόκαρδο στρατιώτη,
τον εμπνευσμένο τον ποιητή.
Δεν έδενεν η θεία κόρη
μ' ένα της σάλπισμα τρανό,
και ορθή στου καραβιού την πλώρη,
τον μανιωμένο Ωκεανό.
Χρυσελεφάντινη γαλήνη
δεν έδειχνε, δεν είχε αυτή.
Δεν την αντίκρισα να λύνει
τα σάνδαλά της λατρευτή.
Και δεν την είδα σαν αστέρι
της τέχνης θείο πελεκητό
στην πέτρα τη σκληρή από χέρι
ενός τεχνίτη δυνατό.[...]
Καθώς ο πρώτος ο τεχνίτης
την έπλασεν απλοϊκά
με το γυναίκειο το κορμί της
χωρίς γνωρίσματα θεϊκά,
την είδα να περνά απ' τη στράτα
χωρίς σαλπίσματα, κλαδιά
και τρόπαια και φτερά χιονάτα,
χωρίς ουράνια συνοδειά.
Αλλ' η ομορφιά της πέρα ως πέρα
σκόρπια στο ολόψηλο κορμί
είχε της Νίκης τον αέρα,
είχε της Νίκης την ορμή.[...]
Την είδα να περνά μπροστά μου
με φορεσιά ολοφωτεινή
και λύγισα στη γη εκεί χάμου
κι έκραξα με τρανή φωνή,
γονατιστός, με θαμπωμένα μάτια,
με λάβρα περισσή:
«Χαίρε θεά, χαίρε παρθένα,
Ω Νίκη, ω Νίκη, ω Νίκη Εσύ!
Εσύ που δείχνεις πώς ανθούνε
εδώ μ' αθάνατη ζωή,
πώς μας εμπνέουν και μας μεθούνε
νεράιδες, ήρωες, θεοί!»
Ομοιοκαταληξία
Τι είναι η ομοιoκαταληξία;
Θυμόμαστε:
Oμοιοκαταληξία έχουμε όταν δυο ή περισσότεροι στίχοι τελειώνουν με ομόηχες (έχουν όμοιο ήχο, σαν τραγούδι) συλλαβές ή λέξεις.
Η ορθογραφία δεν παίζει κανένα ρόλο.
Σημασία έχει μόνον ο ήχος.
Η ομοιοκαταληξία είναι ένα από τα στολίδια του στίχου.
Οι αρχαίοι δεν είχαν ομοιοκαταληξίες στα ποιήματα τους.
Επίσης η «μοντέρνα» ποίηση δε χρησιμοποιεί ομοιοκαταληξίες.
Η ομοιοκαταληξία λέγεται και ρίμα. Στα αρχαία τη λένε «ομοιοτέλευτο». Που τελειώνει δηλαδή με τον ίδιο τρόπο.
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
👀Βρείτε παιδιά τις λέξεις που ομοιοκαταληκτούν στις στροφές του ποιήματος.
Ξεκινάω πρώτη:
1η ΣΤΡΟΦΗ: «χώμα-ακόμα/ιερό-καιρό»
👉Συνεχίστε, παιδιά, σε όλες τις στροφές.
Η ομοιοκαταληξία αυτή έχει όνομα.
Λέγεται πλεχτή.
Δείτε τα είδη στον παρακάτω πίνακα και παρατηρήστε τα χρώματα.
Ζευγαρωτή: ο πρώτος στίχος ομοιοκαταληκτεί με τον δεύτερο και ο τρίτος με τον τέταρτο, σαν ζευγαράκια πάνε δυο δυο.
Πλεχτή: ο πρώτος με τον τρίτο και ο δεύτερος με τον τέταρτο, πλέκονται ανά δύο.
Σταυρωτή: ο πρώτος με τον τέταρτο και ο δεύτερος με τον τρίτο, σαν σταυρός.
👀Ποια επίθετα χαρακτηρίζουν «το χώμα» στην πρώτη στροφή;
👀 Εντοπίστε τα επίθετα που περιγράφουν «την Νίκη» στην τρίτη και τέταρτη στροφή.
π.χ. Νίκη- απλοϊκή
👀Τι δεν έκανε η Νίκη μας λέει ο ποιητής;
👀Πώς είδε τη Νίκη ο ποιητής να περνά μπροστά του και τι έκανε;
🎨Αν ζωγράφιζες τη Νίκη, ποια μορφή θα της έδινες;
🎶Μπορείς να ακούσεις το ποίημα μελοποιημένο στα παρακάτω βίντεο.
Φέτος πραγματοποιήσαμε τον εορτασμό της 25ης Μαρτίου με τα παιδιά στην τάξη. Οργανώσαμε τη μικρή μας γιορτή και γιορτάσαμε την Επανάσταση του 1821.
Καταρχήν από τις προηγούμενες μέρες προσεγγίσαμε τα γεγονότα και περισσότερο προσπαθήσαμε να δούμε με άλλη ματιά τρία ποιήματα.
Το πρώτο ποίημα, «Ο Θούριος» του Ρήγα Βελεστινλή αναφέρεται στην προετοιμασία της Επανάστασης, το δεύτερο, «ΕλεύθεροιΠολιορκημένοι» αναφέρεται στο ιστορικό γεγονός της Πολιορκίας του Μεσολογγίου, και το τρίτο ποίημα «Η Νίκη» αναφέρεται στη νικηφόρα λήξη της επανάστασης.
Η απαγγελία των ποιημάτων έγινε με τον τρόπο της αφήγησης σε κύκλο.
Τα παιδιά αρχικά σχημάτισαν κύκλο. Έπειτα ένα ένα έμπαινε μέσα και έλεγε το μέρος που είχε πάρει στη διανομή.
Όταν τελείωνε ένα ποίημα το ακούγαμε μελοποιημένο με την απαραίτητη προσοχή και το σιγοτραγουδούσαμε.
Ο Θούριος του Ρήγα, παιδιά, αναλύθηκε σε προηγούμενη ανάρτηση.
👉Ας δούμε τώρα το ποίημα «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι».
Μεσολόγγι
Βρισκόμαστε στην άνοιξη του 1826. Οι Τούρκοι πολιορκούν το Μεσολόγγι για τρίτη φορά.
Η πρώτη φορά ήταν το 1822. Οι Πολιορκημένοι κάτοικοι κατάφεραν τότε ν' αποκρούσουν την επίθεση.
Το χειμώνα του 1825, με επικεφαλής των Τούρκων τον Κιουταχή, πραγματοποιούν την δεύτερη πολιορκία η οποία κράτησε ένα χρόνο. Και αυτή τη φορά οι Τούρκοι δεν κατάφεραν να πάρουν την πόλη.
Τον Δεκέμβριο του 1825 ο Ιμπραήμ πολιορκεί για τρίτη φορά το Μεσολόγγι. Θέλει οπωσδήποτε να το καταλάβει. Γι' αυτό έφερε μεγάλα κανόνια, άνοιξε νέα χαρακώματα και με ελαφριά καράβια δυνάμωσε τον κλοιό από την πλευρά της λιμνοθάλασσας. Η κατάσταση στην πόλη είναι πολύ άσχημη.
Λόγω της πολιορκίας δεν μπορεί κανείς να πλησιάσει και να εφοδιάσει την πόλη με τρόφιμα. Οι κάτοικοι τρέφονται με αρμυρίκια της λιμνοθάλασσας, σκουλήκια, ποντίκια γάτες και σκύλους.
Όταν οι Πολιορκημένοι κατάλαβαν ότι δεν μπορούν να πάρουν από πουθενά βοήθεια, αποφάσισαν να κάνουν έξοδο μέσα από τα στρατεύματα του εχθρού.
Κατά την έξοδο δημιουργήθηκε πανικός, όταν κάποιοι φώναξαν «Οπίσω, οπίσω, μωρέ παιδιά», και οι Τούρκοι σκότωσαν τους περισσότερους κατοίκους και πήραν την πόλη. Σώθηκαν πολύ λίγοι και διέφυγαν στα γύρω βουνά.
Η Έξοδος του Μεσολογγίου
Ελεύθεροι Πολιορκημένοι
Διονύσιος Σολωμός
(Απόσπασμα από το Β' σχεδίασμα. Το ποίημα έχει τρία σχεδιάσματα)
Άκρα του τάφου σιωπή στον κάμπο βασιλεύει·
λαλεί πουλί, παίρνει σπυρί, κι η μάνα το ζηλεύει.
Τα μάτια η πείνα εμαύρισε· στα μάτια η μάνα μνέει·
Στέκει ο Σουλιώτης ο καλός παράμερα και κλαίει:
«Έρμο τουφέκι σκοτεινό, τι σ' έχω γω στο χέρι;
οπού συ μού 'γινες βαρύ κι ο Αγαρηνός το ξέρει».
Ο Απρίλης με τον Έρωτα χορεύουν και γελούνε,
Κι όσ' άνθια βγαίνουν και καρποί τόσ' άρματα σε κλειούνε.
Λευκό βουνάκι πρόβατα κινούμενο βελάζει,
Και μες τη θάλασσα βαθιά ξαναπετιέται πάλι,
Κι ολόλευκο εσύσμιξε με τ' ουρανού τα κάλλη.
Και μες της λίμνης τα νερά, οπ' έφθασε μ' ασπούδα,
Έπαιξε με τον ίσκιο της γαλάζια πεταλούδα,
Που ευώδιασε τον ύπνο της μέσα στον άγριο κρίνο·
Το σκουληκάκι βρίσκεται σ' ώρα γλυκιά κι εκείνο.
Μάγεμα η φύσις κι όνειρο στην ομορφιά και χάρη.
Η μαύρη πέτρα ολόχρυση και το ξερό χορτάρι·
Με χίλιες βρύσες χύνεται, με χίλιες γλώσσες κραίνει·
«Όποιος πεθάνει σήμερα χίλιες φορές πεθαίνει».
Επεξεργασία
Κάποιες λέξεις παιδιά, τις συζητήσαμε και τις γράφω κι εδώ για να μπορείτε να τις βλέπετε.
Άγνωστες λέξεις:
άκρα: απόλυτη, νεκρική (σιωπή)
μνέει: (αρχ.μνέω, ορκίζομαι) ορκίζεται η μάνα στα μάτια, το πολυτιμότερο πράγμα του ανθρώπου, «στα μάτια του παιδιού μου» ή «στο φως μου»
Σουλιώτης: πολλοί Σουλιώτες ήταν κλεισμένοι στο Μεσολόγγι.
ο Αγαρηνός:(οι Αγαρηνοί) oνομασία των Αράβων, δηλαδή των Αιγυπτίων που πήραν μέρος στην δεύτερη πολιορκία του Μεσολογγίου.
βουνάκι:(πρόβατα) κοπαδάκι
ασπούδα: βιασύνη
κλειούνε: κλείνουν
εσύσμιξε: έσμιξε, ενώθηκε
κραίνει: μιλάει, φωνάζει
Ανάλυση
Ας δούμε τι είπαμε γι' αυτό το σπουδαίο έργο, έργο ζωής για τον Διονύσιο Σολωμό, τον ποιητή του εθνικού μας ύμνου.
Αυτό το απόσπασμα από το Σχεδίασμα Β', θα λέγαμε, παιδιά, ότι μπορούμε να το χωρίσουμε σε δύο μέρη.
Απόσπασμα 1
Από «Άκρα του τάφου σιωπή...ως...κι ο Αγαρηνός το ξέρει».
Στον κάμπο επικρατεί νεκρική σιωπή. Παντού βασιλεύει η ερημιά και ο θάνατος.
Μόνο ένα πουλί κελαηδάει, γιατί έχει βρει έναν
σπόρο για να φάει.
Η μάνα το ζηλεύει γιατί αυτό βρίσκει σπυρί για να ταΐσει τα μικρά του, ενώ εκείνη δεν μπορεί να βρει τίποτα για να ταΐσει τα δικά της παιδιά.
Η μάνα όπως και οι υπόλοιποι Πολιορκημένοι, υποφέρουν πολύ από την πείνα και έχει αγωνία για το μέλλον. Τα μάτια τους έχουν μαυρίσει από την πείνα. Σ' αυτά, που είναι το πολυτιμότερο πράγμα του ανθρώπου, ορκίζεται(μνέει) η μάνα.
Στη συνέχεια βλέπουμετον Σουλιώτη να κάθεται
πιο πέρα και να ομολογεί ότι βρίσκεται στην χειρότερη κατάσταση που μπορεί να βρεθεί ένας αγωνιστής. Το λέει αυτό γιατί κι αυτός είναι εξαντλημένος από την πείνα και δεν μπορεί να σηκώσει με το χέρι του ένα μικρό βάρος, όπως είναι το όπλο του.
Απευθύνεται στο όπλο του και του εκφράζει την αδυναμία του. Η πείνα τού έχει πάρει όλες τις δυνάμεις του και το όπλο τού είναι άχρηστο.
Το χειρότερο όμως, που τον ενοχλεί πολύ, είναι ότι ο εχθρός γνωρίζει την αδυναμία του.
Απόσπασμα 2
Από «Ο Απρίλης με τον Έρωτα...ως ...πεθαίνει».
Μια μεγάλη αντίθεση υπάρχει με το Απόσπασμα 1.
Εδώ παρουσιάζεται η φύση στην ομορφιά της, την άνοιξη. Μπροστά σ' αυτό το μάγεμα της φύσης που όλα ανανεώνονται και υπάρχει παντού ομορφιά χαρά και κέφι, η αγάπη των Πολιορκημένων για τη ζωή γίνεται μεγαλύτερη. Ο θάνατος είναι βαρύς και ασήκωτος.
Οι Πολιορκημένοι αισθάνονται απελπισία και βαθιά λύπη ακόμη περισσότερο, όταν βλέπουν γύρω τους τη φύση στολισμένη.
Ο θάνατος πολλαπλασιάζεται σε μια τέτοια εποχή και είναι σαν να πεθαίνει κάποιος όχι μία, αλλά χίλιες φορές.
Η ψυχή τους τρέμει που παρασύρεται από αυτή την ομορφιά και τη γλύκα της ζωής, με κίνδυνο να ξεχάσουν το χρέος τους προς την πατρίδα, να πολεμήσουν για την ελευθερία από τη σκλαβιά.
Βρίσκονται μπροστά σε ένα μεγάλο δίλημμα και σε μια δοκιμασία του εαυτού τους μεγαλύτερη από την πείνα κι από τον φόβο:
ΘΥΣΙΑτης ζωής τους για το ΧΡΕΟΣστην πατρίδα
ή να απολαύσουν τη ζωή τους εγκαταλείποντας τον αγώνα;
Γιατί Ελεύθεροι Πολιορκημένοι;
Ο άνθρωπος ακόμη κι αν του στερήσουν τα πάντα, έχει κάτι απόλυτα δικό του: την ψυχή του και τη θέλησή του που ξεπηδάει απ' αυτήν. Όσο η ψυχή παλεύει για κάτι υψηλό, σπουδαίο, μένει ελεύθερη.
Έτσι οι Μεσολογγίτες αν και ήταν πραγματικάΠολιορκημένοι από τους Τούρκους παρέμειναν ψυχικά- εσωτερικάελεύθεροι.
Το Σχεδίασμα Β' παιδιά, έχει πολλές εικόνες.
O ποιητής τις χρησιμοποιεί και πραγματοποιεί την πρόθεσή του, να παρουσιάζει όλα τα στοιχεία της φύσης να πολιορκούν την ανθρώπινη ψυχή και να την προκαλούν να απολαύσει την ομορφιά της άνοιξης, εγκαταλείποντας τον αγώνα.
Το απόσπασμα 1
Η εικόνα του πουλιού με το σπυρί.
Η εικόνα της μάνας με μαυρισμένα μάτια.
Η εικόνα του Σουλιώτη που κάθεται και μιλάει στο τουφέκι του.
Δραστηριότητες
🌺Εσείς, παιδιά, ποιες εικόνες εντοπίζεται στο Απόσπασμα 2;
🌺Ποια είναι τα στοιχεία της φύσης (έμψυχα και άψυχα) που συμμετέχουν σ' αυτή τη χαρά και την ευδαιμονία της άνοιξης;
🌺O ποιητής πώς τοποθετεί τα ζωντανά πλάσματα της φύσης, με ποια σειρά;
🌺Μπορείτε να ζωγραφίσετε μια εικόνα από το ποίημα που σας κάνει μεγαλύτερη εντύπωση.
👉Ακούστε το ποίημα μελοποιημένο από τον Γιάννη Μαρκόπουλο.
''Θούριος'', του Ρήγα Βελεστινλή! 125 στίχοι, γραμμένοι με το χέρι σε πολλά αντίγραφα, πολλοί άνθρωποι τον έμαθαν απέξω.
Ο πιο διαδεδομένος πατριωτικός ύμνος πριν από την επανάσταση του 1821.Γράφτηκε το 1797 και τον τραγουδούσαν σε συγκεντρώσεις για να ξεσηκωθούν οι Έλληνες.
Ήταν ένα προσκλητήριο για επανάσταση των λαών κατά της τυραννίας των Τούρκων.
Θούριος: σημαίνει ορμητικός(αρχαιοελληνικός όρος).
Ρήγας Φεραίος ή Βελεστινλής:
Ο Ρήγας Βελεστινλής είναι ένας από τους πρωτοπόρους της Επανάστασης του 1821. Ο τόπος καταγωγής του είναι το Βελεστίνο της Μαγνησίας ή η αρχαία πόλη των Φερών που βρίσκεται κοντά στο Βελεστίνο. Έζησε στην Κωνσταντινούπολη, στη Βλαχία και στη Βιέννη. Εκεί εξέδωσε ποιήματα, προκηρύξεις και την περίφημη Χάρτα του.
Χάρτα του Ρήγα
Με τα έργα του θέλησε να ξεσηκώσει τον ελληνικό λαό και τους άλλους υπόδουλους λαούς των Βαλκανίων εναντίον των Τούρκων. Στο επαναστατικό του τραγούδι ''ο Θούριος'' υμνεί την ελευθερία. Πέθανε με μαρτυρικό τρόπο στο Βελιγράδι(Σερβία).
Θούριος (απόσπασμα)
Στους σαράντα πρώτους στίχους του, ο Ρήγας Βελεστινλής, δίνει μεγάλη σημασία στην ιδέα της ελευθερίας.
Ως πότε παλικάρια να ζούμεν στα στενά,
μονάχοι σα λιοντάρια, στις ράχες στα βουνά;
Σπηλιές να κατοικούμε, να βλέπουμε κλαδιά,
να φεύγωμ' απ' τον κόσμον, για την πικρή σκλαβιά.
Να χάνωμεν αδέλφια, Πατρίδα και γονείς,
τους φίλους, τα παιδιά μας και όλους τους συγγενείς.
Καλλιώ 'ναι μιας ώρας ελεύθερη ζωή,
παρά σαράντα χρόνια σκλαβιά και φυλακή.
Τι σ' ωφελεί αν ζήσης, και είσαι στη σκλαβιά,
στοχάσου πως σε ψένουν καθ' ώραν στη φωτιά.
Βεζύρης, Δραγουμάνος, Αφέντης κι αν σταθής,
ο τύραννος αδίκως, σε κάμει να χαθής.
Ο Σούτζος, κι ο Μουρούζης, Πετράκης, Σκαναβής,
Γκίκας και Μαυρογένης, καθρέπτης, είν' να ιδής.
Ανδρείοι Καπετάνοι, παπάδες, λαϊκοί,
σκοτώθηκαν κι Αγάδες, με άδικον σπαθί.
Κι αμέτρητ' άλλοι τόσοι, και Τούρκοι, και Ρωμιοί,
Ζωήν, και πλούτον χάνουν, χωρίς καμιά 'φορμή.
Ελάτε μ' έναν ζήλον, σε τούτον τον καιρόν,
να κάμωμεν τον όρκον, επάνω στον Σταυρόν.
Συμβούλους προκομμένους, με πατριωτισμόν,
να βάλλωμεν εις όλα, να δίδουν ορισμόν.
Οι νόμοι νάν' ο πρώτος, και μόνος οδηγός,
και της πατρίδος ένας, να γένη Αρχηγός.
Γιατί κ' η αναρχία, ομοιάζει την σκλαβιά,
να ζούμε σα θηρία, είν' πλιο σκληρή φωτιά.
Και τότε με τα χέρια, ψηλά στον Ουρανόν,
ας πούμ' απ' την καρδιά μας, ετούτα στον Θεόν.
Εδώ σηκώνονται οι Πατριώτες ορθοί, και υψώντες
τας χείρας προς τον ουρανόν, κάμνουν τον Όρκον:
''Ω βασιλεύ του κόσμου, ορκίζομαι σε Σε,
στην γνώμην των Τυράννων να μην ελθώ ποτέ!
Μήτε να τους δουλεύσω, μήτε να πλανηθώ
εις τα ταξίματά τους, για να παραδοθώ.
Εν όσο ζω στον κόσμο, ο μόνος μου σκοπός,
για να τους αφανίσω, θε να 'ναι σταθερός.
Πιστός εις την πατρίδα , συντρίβω τον ζυγόν,
αχώριστος για να 'μαι, υπό τον στρατηγόν.
Κι αν παραβώ τον όρκον, ν' αστράψ' ο ουρανός,
και να με κατακάψη, να γένω σαν καπνός!''
(Τέλος όρκου)
Μαργαρίτα Κ.
Δραστηριότητες
👉Ο πρώτος στίχος λέει ''Ως πότε παλικάρια..''.
Τι θέλει να δείξει ο ποιητής;
Ο ποιητής δείχνει την απελπισία, την αγανάκτηση και την οργή του για τις άθλιες συνθήκες των σκλαβωμένων Ελλήνων. Δεν αντέχει άλλο την καταπίεση και την εκμετάλλευση.
👉Ποιες συμφορές προκαλεί η σκλαβιά;
Ο πόλεμος όπως λέει ο ποιητής κάνει τους ανθρώπους να χάνουν τη ζωή τους, να κλαίνε τα παιδιά τους, τους συγγενείς και τα αδέλφια τους που χάθηκαν, τους φίλους τους και την πατρίδα τους.
Φεύγουν από τον κόσμο, από τις πόλεις, τα χωριά και τα σπίτια τους που ζούσαν όλοι μαζί, για να πάνε σε μακρινά μέρη και να ζήσουν ελεύθεροι ή να ζουν με ανασφάλεια (στενά), σε έρημες περιοχές, μοναχικά όπως τα λιοντάρια, να μένουν σε σπηλιές και όχι σε σπίτια και να βλέπουν κλαδιά (δάση), μακριά από ανθρώπους.
👉Τι πιστεύει ο ποιητής για την ελευθερία;
Καλλιώ 'ναι μιας ώρας ελεύθερη ζωή,
παρά σαράντα χρόνια σκλαβιά και φυλακή.
Πιστεύει ότι αξίζει περισσότερο να ζήσεις ακόμα και μόνο μία ώρα ελεύθερος, παρά να ζεις σαράντα χρόνια σκλαβωμένος. Πιστεύει ότι αξίζει τον κόπο να κάνει ο άνθρωπος τα πάντα για να αποκτήσει την ελευθερία του.
Τι σ' ωφελεί αν ζήσης και είσαι στη σκλαβιά.
Μιλάει στους σκλαβωμένους και τους λέει ότι η ζωή χωρίς ελευθερία δεν έχει αξία.
👉Στη συνέχεια σε ποιους απευθύνεται ο ποιητής;
Απευθύνεται σε όλους τους Έλληνες -Ρωμιούς αλλά και στους άλλους λαούς των Βαλκανίων αλλά ακόμη και στους Τούρκους που καταπιέζονται. Ακόμη καλεί κι όποιον έχει αξιώματα (δηλαδή αφέντη, βεζύρη και άλλα) ή είναι ένας απλός άνθρωπος, αλλά τον εκμεταλλεύεται ο τύραννος να αντιδράσει και να επαναστατήσει.
👉Πώς θέλει ο ποιητής να δώσουν υπόσχεση για αγώνα;
O ποιητής θέλει να δώσουν όρκο στο Σταυρό.
👉Ποιο είναι το όραμά του για το κράτος που θα φτιαχτεί;
Θέλει να γίνει ένα κράτος δίκαιο, με ικανούς αρχηγούς που ν' αγαπάνε την πατρίδα.
Να φτιαχτούν νόμοι για να μην υπάρχει αναρχία. Απαραίτητη είναι η υπακοή στους νόμους γιατί η αναρχία είναι δουλεία. Οι νόμοι πρέπει να υπερασπίζονται τα δικαιώματα των ανθρώπων.
👉Σε τι θα δεσμεύονται με τον όρκο;
Δε θα κάνουν ότι λέει ο κατακτητής.
Δε θα δουλεύουν για τα συμφέροντα των κατακτητών, ούτε θα παρασυρθούν από τις υποσχέσεις τους.
Μόνος σκοπός τους θα είναι ο αγώνας για να αφανίσουν τον εχθρό.
Αγαπημένο μου ημερολόγιο,
.jpg)
